مجله مشاور
مطالعه فرايند مداومي است که نيازمند برنامه ريزي و کسب مهارتهاي مطالعه و فراگيري عوامل کمک کننده است. عوامل موفقيت زا و کمک کننده در امر مطالعه موارد بسياري است که در اينجا به چند مورد از آن اشاره مي شود: تنظيم وقت، کنترل رفتار خود، ارزيابي خود يا خود نظارتي، خودگويي، استراحت.
تنظيم وقت: ابتدا براي مطالعه در هر درس بايد مشخص کنيم چه مقدار زمان لازم داريم. بعضي افراد در اين زمينه مشکل دارند و نمي دانند چقدر بايد وقت بگذارند و چگونه برنامه ريزي کنند. دوم اينکه گاهي دانش آموزان وقت براي مطالعه مي گذارند اما بهينه نيست. بعنوان مثال 2 ساعت کتاب در دستشان است اما در واقع، وقت بهينه او 1 ساعت است. يعني در هنگام خواندن حواسش نيست و زمان زيادي را به خيال پردازي مي گذارند و منجر به انجام نادرست يا ناقص تکاليف مي شود. بنابراين تنظيم وقت يعني اختصاص دادن زمان موثر براي انجام تکاليف . فرد براي ارزيابي تنظيم وقت، بايد زمان بهينه و پرت خود را مشخص کند و در رفع زمان پرت تلاش کند تا نتيجه مطلوب را بدست آورد.
کنترل رفتار خود : علاوه بر تنظيم فرد مطالعه کننده بايد ياد بگيرد، در خلال درس رفتار خود را اداره و مديريت کند. رفتارهاي نادرستي مانند حواسپرتي، فکرکردن به مسائلي غير از درس مي تواند مشکلاتي براي او بوجود آورد.بنابراين کنترل رفتار روشي موثر، براي کاهش زمان مطالعه و افزايش بهره وري. در کنترل رفتار خود بايد مشکلاتي که براي ما بوجود مي آيد از پيش روي خود برداريم تا بتوانيم رفتار خود را به بهترين شکل کنترل کنيم. بعنوان مثال اگر چيزي فکر ما را مشغول مي کند، ابتدا آنرا روي کاغذ بنويسيم و راه حلي براي آن ارايه دهيم بعد به مطالعه بپردازيم.
خود نظارتي يا ارزيابي خود: لازم است فرد با نظارت بر نحوه ي مطالعه خود پيشرفتش را وارسي کند تا ببيند عملکرد او در هنگام مطالعه و آزمون به چه شکلي بوده است. البته در برنامه خود نظارتي بهتر است چند نکته را براي خود يادداشت کند و به آنها پاسخ دهد تا عملکرد خود را بهبود بخشد.
هدف من از مطالعه اين درس چيست؟ مشخص کردن هدف، کارآمدي فرد را در هنگام مطالعه بالا مي برد.
در هر درس ميزان علاقه من چقدر است : از 1 تا 20 به خود نمره بدهيد.
سعي و تلاش من در اين درس چقدر است: از 1 تا 20 به خود نمره بدهيد.
ميزان گوش دادن و درک کردن اين درس، در کلاس چگونه است: از 1 تا 20 به خود نمره بدهيد.
نمره اي که در اين درس مي خواهم بگيريم چيست؟..............
با پاسخ گويي به سئوالات بالا و مشخص کردن نقاط ضعف خود به برطرف کردن آن بپردازيد تا بتوانيد پيشرفت و خود کارآمدي خود را افزايش دهيد.
بيدار ماندن تا نيمه هاي شب و تماشاي برنامه هاي تلويزيون باعت دير خوابيدن، خستگي زودرس و موجب کمتر يادگيري شما مي شود. کسي که پس از مطالعه مي خوابد از فردي که بعد از مطالعه بيدار مي ماند، محفوظات خود را بهتر ياد مي گيرد
خودگويي ها: بعضي افراد در انجام تکليف از خودگويي هاي منفي استفاده مي کنند مانند: " من در اين درس موفق نمي شوم ". " اگر درس در کلاس بلد نباشم، معلم و دانش آموزان مرا مسخره مي کنند ". يعني بجاي اينکه بر انجام تکليف متمرکز شوند، افکار منفي را در ذهنش مرور مي کند. تفکر منفي راهي براي جلوگيري از موفقيت است.بنابراين براي انجام درست تکليف و کنترل رفتار خود سعي کنيد از خود گويي مثبت استفاده کنيد. بعنوان مثال " من خوب درس مي خوانم و نتيجه خوبي بدست مي آورم". صحبت کردن با خود به طور مثبت، به دانش آموز کمک مي کند تا به توان کامل خود برسد. کساني در تحصيل موفق مي شوند که خود را باور داشته باشند و قبول دارند، مي توانند و براي اين توانستن برنامه ريزي انجام دهند.
استراحت: هدف از استراحت بدست آوردن انرژي لازم براي فعاليتهاي جسم و ذهن است تا به نوعي بهداشت مغز را تامين کند و موجب بهتر کار کردن مغز شود و يادگيري کارآمدتر و موثرتر شود. بهترين زمان بندي براي مطالعه بين 40 تا 45 دقيقه است و بين هر جلسه حدود 15 دقيقه استراحت کنيد. بيدار ماندن تا نيمه هاي شب و تماشاي برنامه هاي تلويزيون باعت دير خوابيدن، خستگي زودرس و موجب کمتر يادگيري شما مي شود. کسي که پس از مطالعه مي خوابد از فردي که بعد از مطالعه بيدار مي ماند، محفوظات خود را بهتر ياد مي گيرد.
بنابراين با رعايت موارد بالا، کسب مهارت در مطالعه، برنامه ريزي، خودباوري و پشتکار در مطالعه مي توانيم جزء افراد موفق باشيم.